یوگا و گوروها / تجاوز جنسی توسط معلمان یوگا در حالی رخ میدهد که شاگردان این آئین هندوئیستی، به دلیل اعتمادی که به استاد خود دارند، انتظار چنین اتفاقی را ندارند. تعداد زیادی از اساتید یوگا در دادگاهها محکوم شده و احکامی از جمله حبس، پرداخت غرامت و ممنوعیت فعالیت را پذیرفتهاند.
کانون آسیب شناسی یوگا؛ متأسفانه آئین هندوئیستی یوگا بهعنوان یک ورزش که در آن مدیریت و هماهنگسازی ذهن و بدن صورت میگیرد، معرفی شده است؛ درحالیکه نگاهی به کارنامۀ تخلفات بزرگترین اساتید یوگای جهان نشان میدهد که این یک ادعای واهی بیش نیست.
در حقیقت این سؤال مطرح است که چگونه اساتیدی که پس از سالها انجام یوگا هیچ کنترلی بر امیال خود ندارند، میتوانند مهارت کنترل بر امیال را به ما آموزش دهند؟
در ادامه و به طور مختصر نگاهی به برخی پروندهها و اتهامات اساتید یوگا خواهیم داشت. امیدواریم با مطالعۀ این گزارش که تماماً از منابع معتبر رسانهای غیرایرانی تهیه شده است، حداقل با دقت بیشتری یوگا را دنبال نموده و به تحقیقات منصفانهای در مورد این آئین باستانی هندوئیسم بپردازید.
در سال 1991، سوامی ساتچیداناندا (Swami Satchidananda) یوگی مشهور ساکن ایالات متحده، در زمانی که به ایالت ویرجینیا سفر کرده بود، با سیل عظیمی از مردم معترض مواجه شد که روبروی هتل محل اسکان او تجمع کرده و به تجاوزات جنسی وی به شاگردانش معترض بودند.
بی کی کی داسمانا (Brij Kishore Kumar Dhasmana) معروف به سوامی راما (Swami Rama)، یکی دیگر از گوروهای هندی که یوگی هم بود، در سال 1993 در ایالت کارولینای شمالی، به 30 بار تجاوز جنسی به شاگرد 19 سالهاش متهم شد. این اقدام حدود 2 میلیون دلار برای وی هزینه دربرداشت. در همین سال جان باتیستا (John Battista) یکی از گوروهای آگنی یوگا (Agni Yoga) در نیویورک به تجاوز جنسی متعدد به پیروانش متهم شد.
در سال 1994، آمریت دسای (Amritlal C. Desai) بنیانگذار مرکز یوگای کریپالو نیز متهم به تجاوز جنسی به سه تن از شاگردان خود شد، و این درست در زمانی بود که وی ادعای مقابله با نفس از طریق نابودی میل جنسی را داشت.
راتانکارام ساتیانارایانا راجو (Ratnakaram Sathyanarayana Raju) معروف به ساتیا سای بابا (Sathya Sai Baba) نیز که یک معلم معنوی بود، در سال 2006 در بریتانیا متهم به تجاوز جنسی به تعدادی پسربچه شد. در واکنش به اتهامات وارده به وی، میشائیل گیو (Michael Gave) نمایندۀ وقت پارلمان بریتانیا، میگوید: ما باید فرقههای مذهبی و تندروهای مذهبی را بیشتر تحت نظارت خود بگیریم تا مطمئن شویم آسیبی به جامعه نمیزنند.
بیکرام چودری (Bikram Choudhury)، بنیانگذار یوگای داغ (Hot Yoga) نیز در سال 2013 با اتهام تجاوز جنسی شاگردان خود روبرو شد. فاجعه آنجا رخ داد که وکیل وی، خانم میناکشی جافا-بودن (Minakshi Jafa-Bodden) اعلام کرد که بیکرام چودری حتی به وی نیز تجاوز کرده است! دادگاهی در کالیفرنیا در نهایت وی را به پرداخت 7 میلیون دلار غرامت محکوم کرد؛ اما این پایان ماجرا نبود و در سال 2017 دادگاهی دیگر در کالیفرنیا حکم بازداشت وی را صادر کرد که اجرای این حکم با فرار بیکرام چودری از ایالات متحده ناکام ماند.
شارات جویس، نوه پاتابی جویس (K. Pattabhi Jois)، بنیانگذار بسیار تأثیرگذار یوگای اشتانگا، که میلیونها دنبالکننده در سراسر جهان دارد، سرانجام به ادعاهای چندینسالۀ سوءرفتار جنسی علیه پدربزرگش که در سال 2009 و در 93 سالگی فوت کرد، پاسخ داد. از سال 2010، بیش از دوازده شاگرد سابق پاتابی جویس وی را متهم کردند که او در استودیوی یوگای خود در میسورِ هند و در حین برگزاری دورههای آموزشی یوگا در سفری که به ایالات متحده داشته، به آنها تجاوز جنسی کرده است. این ادعاها شامل این میشد که پاتابی جویس درحالیکه در حال اجرای یوگا بود، اندام تناسلی خود را به لگن آنها میمالید، یا در حالی که روی زمین در وضعیت سجده بودند، بر روی آنها دراز کشیده و انگشتان خود را به واژن آنها وارد میکرد. پاتابی جویس به شاگردان خود میگفته که این کار را برای فعالکردن چاکرای مالاباندا آنها که در حد فاصل مقعد و واژن شخص قرار دارد، انجام میداده است.
جان فرند (John Friend)، بنیانگذار یوگای آنوسارا نیز در سال 2012، متهم به تجاوز جنسی به برخی از شاگردانش شد. این موضوع منجر به منزوی شدن او گردید، تا اینکه با ابداع سبک شریداویا به دنیای یوگا بازگشت. هرچند در این زمان هم به دلیل تخلفات مالی دادگاهی شد.
مربی بزرگ دیگری به نام تی کی وی دسیکاچار (Kausthub Desikachar) (نوه کریشناماچاریا، پدر یوگای نوین)، در سال 2012 توسط چهار تن از زنانی که در اتریش توسط وی آموزش یوگا میدیدند، متهم به تجاوز جنسی شد. این زنان ادعا کردند که دسیکاچار با سوءاستفاده از اطلاعات شخصی که از آنان داشته، آنها را فریب داده و مورد تجاوز قرار داده است.
در سال 2014 و در کشور استرالیا، زنی ادعا کرد که سوامی آکاناناندا (Swami Akanananda) در آشرامی در استرالیا به وی تجاوز کرده است. این زن تاریخ تجاوز را سال 1975 اعلام کرد. یکی از نکات عجیبی که از این آشرام کشف شد این بود که در این آشرام تجاوز جنسی مجاز بوده است! آکاناناندا در سال 1998 هم به دلیل تجاوز جنسی به یک کودک، به تحمل 14 ماه حبس محکوم شده بود.
سوامی ساتیاناندا (Satyananda Saraswati) که اتفاقاً از دوستان بسیار نزدیک آکاناناندا محسوب میشد نیز متهم به تجاوز جنسی به چندین زن شد. در سال 2014 کمیسیون سلطنتی بررسی تجاوزات جنسی به کودکان در استرالیا اعلام کرد که سوامی ساتیاناندا گرایش عجیبی به رابطه جنسی خشن داشته و به چندین زن نیز به همین صورت تجاوز کرده است. همچنین این کمیسیون اعلام کرد وی متهم به تجاوز جنسی به یک کودک 7 ساله نیز هست.
در سال 2015 نیز سوامی شانکاراناندا (Swami Shankarananda)، یکی دیگر از مربیان شهیر یوگا متهم به تجاوز جنسی به بیش از 40 نفر از شاگردان خود شد. وی آنها را به اسم یوگای تانترا فریب داده و به آنها تجاوز میکرده است.
هارباجان سینگ خالسا (Harbhajan Singh Khalsa) معروف به یوگی باجان، (Yogi Bhajan) در سال 2020 و پس از مرگش متهم به تجاوز جنسی به شاگردانش شد. برخی از این اتهامات پس از تحقیقات گسترده مورد تأیید قرار گرفت.
همۀ مشکلات مربیان یوگا که مدعی دستیابی به آرامش درون و ترک هوای نفس هستند، محدود به مسائل اخلاقی و مالی نمیشود. برای مثال بی کی ای آینگار (Bellur Krishnamachar Sundararaja Iyengar) که مبدع سبک یوگای آینگار است نیز علناً به شاگردان خود سیلی و لگد میزده است. وی در توجیه کار خود بیان میکرده که این تو نیستی که من از آن عصبانی هستم و من به تو لگد نمیزنم! من از نافرمانی زانو، کمر و ذهن تو که به حرف من گوش نمیکند، عصبانی هستم.
متأسفانه به علت گردش مالی بسیار بالای آموزش یوگا در ایران، بخش زیادی از محتوایی ازایندست، توسط مروجان این آئین هندوئیستی سانسور میشود. جالب است بدانید که در مورد گرایشها و انحرافات جنسی بزرگترین مربیان یوگا که معلم معنوی هم محسوب میشوند، کتب زیادی به نگارش درآمده است؛ اما مروجان یوگا صرفاً دست به ترجمۀ آثاری میزنند که یوگا را تأیید کند. نقطۀ تاریکتر این داستان آنجاست که نمیدانیم چند نفر از مروجان یوگا در ایران، تحت تأثیر یوگا و اساتید بزرگ آن دچار این انحرافات شده و چه جنایاتی را تاکنون رقم زدهاند.